Gebelik Şekerinde Yeni Tanı Kriterleri ve Güncel Yaklaşım

Yeni sonuçlanan hiperglisemi ve kötü gebelik sonuçları (HAPO) adlı çalışmada klasik kriterlere girmeyen derecelerdeki şeker yüksekliklerinin dahi doğum ağırlığının yüksek olması,iri bebek, serum C peptid düzeylerinin % 90 ‘ın üzerinde olması, artmış sezaryen oranı ve yenidoğanda hipoglisemiye neden olabileceği bildirilmiştir. Aynı zamanda artan şeker seviyeleri ile erken doğum , doğumda omuz takılması , preklampsi ve yenidoğan sarılığı açısından da yakın ilişki tespit edilmiştir. HAPO çalışmasında 75 gram ve 2 saatlik şeker yükleme testinde saptanan yeni değerlerin önemi özellikle eşik değerlerin klinik sonuçlara göre ilişkilendirilmiş olmasıdır.

75g 2 saat şeker yükleme testi için belirlenen yeni eşik değerler:

• Açlık: 92 mg /dl
• 1.saat 180 mg / dl
• 2.saat 153 mg /dl

Bu değerlerden sadece 1’inin yüksek çıkması gebelik şekeri açısından tanı koydurucudur. Bu tanı kriterleri alındığında toplumun %16 sında gebelik şekeri tespit edillirken, bu oran genel toplumdaki artan şişmanlık ve prediabet durumu da dikkate alınacak olursa, günümüzdeki genel toplumdaki oranlar ile uyum göstermektedir.

Yüksek riskli gebelerde (35 yaş üzerinde, geçmişinde gebelik şekeri olanlarda, iri bebek öyküsü olanlarda ve ailesinde şeker hastalığı öyküsü olanlarda) gebelik şekeri taraması gebelik başında yapılmalı , risk çıkmayan grupta test 24. haftada tekrarlanmalıdır.Bu çalışmalar sonucunda gebelikteki şeker taramasının 75 g glukoz yüklemesi sonrası 2 saatlik test ile yapılması gerektiği önerilmektedir.

Bunlar sonucunda gebelik şekeri tespit edilen hastalarda kan şekerlerinin sabah açlık , yemeklerden sonra 1 veya 2. saatte ve gece yakından takip edilmesi ile gebelik sonuçları iyileştirilmeye çalışılmalıdır. Önce uygulanacak profesyonel bir şekilde hazırlanmış diet ile açlık kan şekerleri 95 ve tokluk 2. saat şekerleri de 120 mg /dl altına çekilmeye çalışılmalıdır. Eğer kan şekerleri takiplerinde değerler bu değerlerin üzerinde bulunuyorsa insulin tedavisine geçilmelidir. Bu şekilde izlenen hastaların ancak %10-20 sinde  insulin tedavisi gerekmektedir. Anneye verlen insulin bebeye geçmediği için insulin tedavisinin fetus üzerinde hiç bir zararlı etkisi yoktur.