Adet Düzensizliği (Menstrüel Düzensizlik)

Adet düzensizliği, normal adet dışında kanama oluşması şeklinde tanımlanmaktadır. Normal menstrüel siklusta(adet düzeninde) 21-35 gün aralıklarla 3-7 gün süreli düzenli kanmalar oluşur. Kaybedilen kan miktarı 30-40ml arasındadır. Bu miktar normal kabul edilir. Düzensiz kanama, adet günleri dışındaki kanamaları, lekelenmeleri, cinsel ilişkiden sonra oluşan ve postmenopozal(menopoz sonrası) kanmaları içerir. Adet düzensizliği sürecinde amenore (adet görmeme) ve menoraji (aşırı kanama) de oluşabilir. Tıbbı bir hastalık veya pelvik patoloji gibi (miyom, kist, polip v.s) herhangi bir organik nedene bağlı olmayan düzensiz kanmalar ise disfonksiyonel (hormonal) kanamalar olarak adlandırılır.

Adet düzensizliği sık karşılaşılan sorunlardır. Doğurgan yaştaki kadınlarda adet düzensizliği oranı %9-30 arasındadır. Düzenli menstrüel sikluslar için hipotalamus, hipofiz ve over aksının (beyin ile yumurtalık arasındaki bağlantı)  doğru çalışması ve uterus (rahim) ile vajina anatomisinin normal olması gerekir.

Menstrüel Düzensizlik Nedenleri

1. Endokrin Sorunlar..( tiroid, diabet, polikistik over sendromu, prolaktin yüksekliği v.s)
2. Sistemik Hastalıklar..(kan hastalıkları, karaciğer hast., obezite, kullanılan ilaçlar)
3. Jinekolojik Sorunlar.. (gebelik komplikasyonları, miyomlar, uterin veya servikal polipler, enfeksiyonlar, kanser, travma, rahim içi araç)

Adet Düzensizliği Nedenlerinin Yaşa Göre Değerlendirilmesi

Adet düzensizliği olan hastalarda şikayetlerin başlangıç yaşı çok önemlidir. Menarş (ilk adetin görülmesi) öncesindeki anormal kanama nedenleri enfeksiyon, malignite, travma ve cinsel taciz ve saldırıyı içermektedir.

Adölesan dönemdeki adet düzensizlikleri çoğunlukla olgunlaşmamış hipotalamo- hipofizer aksın sonucu olarak, düzenli yumurtlayamamaya bağlıdır. Menarşdan sonraki ilk yılda adet düzensizliği oranı %85 iken, ilk 4 yıldaki oran %56 lar civarındadır. Ama bu yaş grubunda fazla kanayan hastalarda hematolojik problemler olup-olmadığı mutlak değerlendirilmelidir.

Doğurgan çağdaki kadınlarda, adet düzensizliğinde hormonal, sistemik ve jinekolojik nedenler göz önünde tutulmalıdır. Bu hastalarda öncelikle gebelik olasılığı ekarte edilmelidir. Bu grupta gebelikten sonra en sık rastlanan kanama düzensizliği nedeni hormonal kanamalardır. Yaş ilerledikçe miyom, polip, endometrial hiperplazi(rahim içidokunun kalınlaşması) ve karsinom oranı artar. En sık neden miyomlardır. Kanama bozuklukları olan hastalar, hormonal bozukluğu olan hastalar mutlaka ayırıcı tanıda ekarte edilmelidir. Duygusal ve fiziksel stres ve belirgin beden ağırlığı değişiklikleri, hormonal dengeyi bozarak adet düzensizliğine neden olabilir.

Postmenopozal dönemde oluşan tüm kanamalar aksi kanıtlanmadıkça anormal olarak değerlendirilmeli ve araştırılmalıdır. Bu yaş grubunda enfeksiyonlar, selim veya habis tümörler ve travma gibi diğer jinekolojik sorunlarında kanamaya neden olabileceği unutulmamalıdır. Ayrıca menopoz nedeni ile hormon replasman tedavisi alan hastalarda da lekelenme tarzında düzensiz kanama olabileceği unutulmamalıdır.

Sonuç olarak; menarşdan menopoza kadar her yaşta kadın, menstrüel siklus bozukluklarında(adet düzensizliği) mutlak jinekologlarına danışmalıdır. Neden tespit edildikten sonra tedavi nedene uygun seçilecek ve kısa sürede problem hallolacaktır.