Bunları Biliyor muydunuz?
Gebelikte Yeni CoronaVirüs Hastalığı ( COVİD-19)
Gebelik kısmi bir immünosupresyon (bağışıklığın azalması) durumu olup, gebeler viral enfeksiyonlara daha yatkındır ve gripal enfeksiyonun sonuçları mevsimsel griplerde dahi daha kötü seyredebilir. Bu nedenlerle; COVID-19 PANDEMİSİNİN gebeler üzerinde ciddi sonuçları olabilir. Virüsün insandan insana geçişi kanıtlanmıştır. Hatta semptomu olmayan hastalardan bile geçiş olmakta ve kötü seyir özellikle yaşlı , komorbitideteleri (eşlik eden kronik hastalık) olan hastalarda olmakla birlikte azımsanamayacak boyuttadır.
COVID-19’ lu gebelerin ve yenidoğanlarının yönetimi ile ilgili kısıtlı klinik tecrübe , çok daha fazla sayıda (>100) şüpheli veya teyitli COVID-19 lu vaka olmasına rağmen , Çin ‘de Wuhan Üniversitesi Hastanesinde tedavi edilen COVID-19 tanılı 9 gebe ve 10 yenidoğana ait vaka serisine dayanmaktadır. Zaman içinde bildirilecek yeni vakalar ile COVID-19 için gebelerde hastalık yönetimi ve tedavisi için bakış açımızda değişiklikler olabilir.
Enfeksiyon gebeliğin üçüncü trimesterinde (son 3 ayda) oluşursa, erken membran rüptürü, erken doğum, fetal distres(bebekte sıkıntı) için bir miktar risk artışı vardır. Ancak, amniotik sıvı, kordon kanı, yenidoğan boğaz sürüntüsü ve anne sütü örneklerinde 9 hastanın 6 sında covıd-19 için negatif sonuç elde edilmesinden dolayı, bu kısıtlı verilere dayanarak transplasental (anne karnında plasenta ile)geçişe ait kanıt bulunmamaktadır. Virüsün vajinal yoldan atılıp atılmadığıda bilinmemektedir.
COVID-19 hala yayılmayı sürdürdüğü için , farklı bölgeler ve kıtalarda gebe kadınlarda daha fazla enfeksiyon görülecektir. Bu nedenle , gebelere ve yakınlarına çok dikkat etmelerini ve kendi izolasyon alanlarını yaratmalarını öneriyoruz.
Yumurtalık (Over) Kanserinde Erken Tanı için...
Over kanseri kadın genital organ kanserlerinin en sık görülen ölüm nedenidir. Sıklıkla 40-50 yaş civarı, erken menapoza girenlerde veya menapoz döneminin sonuna doğru görülür. Over kanserinde ERKEN TANI çok önemlidir. Bu sayede, gerekli tedavi önlemleri alınmakta ve hayat kurtarıcı olmaktadır.
Semptomu olmayan hastalarda rutin yıllık muayene de overlerde şüpheli bir kitle izlenirse, tümör belirteçlerinin istenmesi çok önemlidir. Bu konuda en iyi yöntem HE4 ve CA125 testlerinin birlikte kullanılmasıdır. Bugüne kadar bu amaçla sadece CA125 kullanılmakta idi. Ancak CA125 yalnızca yumurtalık kanserine özel olmadığı için, yüksek çıkması hekimin ve hastanın tedirgin olmasına neden olmaktadır.HE4 adı verilen yeni test sadece yumurtalıklara özeldir ve şu anda over kanserine yönelik testler içinde en yüksek doğruluk oranına sahip olan test durumundadır.
Önerilen HE4 ve CA125’in BERABER BAKILMASIDIR. Bu iki teste bakılarak ROMA isimli bir programda değerlendirilmekte ve over kanseri riski ihtimali % olarak ortaya konulmaktadır.
İdrar Kaçırma Ameliyatsız Tedavi Edilebilir mi?
45 yaş üstü bayanların yaklaşık %50’sinde zaman zaman idrar kaçırma şikayeti mevcuttur. Basit bir idrar yolu enfeksiyonu buna yol açabileceği gibi, obezite, doğum yapmış olmak ve karın içi basıncını artıran olaylar ( kronik kabızlık,şiddetli öksürük,şiddetli gülme,ağır spor v.s) idrar torbasının sarkmasına, dolayısı ile idrar kaçırmaya neden olabilir. Ayrıca menapozda da estrojen desteğinin eksilmesi, idrar torbasının desteğini azaltır ve idrar kaçırmaya neden olabilir.
İdrar kaçırmada; kaçırmanın tipine göre ilaç ve cerrahi tedavinin yanında bugün LASER TEDAVİLERİ ile vajinal dokunun yenilenmesini sağlayarak, büyük oranda idrar kaçırmayı engelleyebilmekteyiz.
Doğum Kontrol Hapları (OKS) Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar
OKS Kısırlık Yapar: YANLIŞ.
OKS asla kısırlık yapmaz. Hapın etki süresi 24 saattir ve bu süre içinde yumurtlamayı baskılayarak gebelikten korur. Hap bir gün dahi unutulsa gebe kalma riski %3’e çıkar. Ayrıca POLİKİSTİK OVER SENDROMU gibi hastalıklarda hormon profilini düzenleyerek bırakıldıktan sonraki dönemde gebe kalmayı kolaylaştırır.
OKS Tüylenme Yapar: YANLIŞ.
Aksine kıllanma tedavisinde sıklıkla kullandığımız ilaçlardır. PCOS veya yumurtalık kaynaklı testesteron yüksekliğinde sıklıkla antiandrojen etkileri nedeni ile tedavi amaçlı OKS’leri kullanmaktayız.
OKS Kanser Yapar: Yanlış
OKS kanser yapmadığı gibi uzun süreli kullanımında yumurtalık ve rahim içi kanserine karşı koruyucu etkisi vardır.
OKS Kilo Yapar: YANLIŞ.
Özellikle son yıllarda kullandığımız minidoz hormon içeren haplar ile kilo alımı söz konusu değildir. Adet öncesi dönemde vücutta biraz ödemlenme yaptığı doğrudur, ancak bu adet sonrası geçici bir kilo alımı olarak yansıyacaktır.
OKS Meme Hastalıklarında Kullanılmaz: YANLIŞ
İyi huylu meme hastalıkları ve basit meme kistleri olanlarda kontrollü bir şekilde kullanılabilinir. Aile öyküsü olmayan grupla karşılaştırıldığında hap kullanan ve kullanmayan grupta meme kanseri riski oranı açısından fark gösterilememiştir…
Cinsel Yolla En Sık Bulaşan Virüsler
Cinsel yolla en sık bulaşan virüsler; Hepatit B ve C, HIV (AIDS), Herpes Tip II ve HPV’dir.
Kendinizde veya partnerinizdeki olağan dışı her durumu lütfen doktorunuza danışınız.
Genital bölgede çıkan değişik bir lezyon (vezikül, siğil, açık yara) tanı alıp tedavi edilmediği zaman, uzun dönemde daha büyük problemlere yol açabilir. Bu nedenle aktif bir lezyon olmasa da düzenli olarak yılda bir kez PAP-SMEAR testinizi yaptırın.
Hastalıksız, güzel günlerde kalın.
Op. Dr. Sibel Malkoç
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Dr. Sibel Malkoç, 25 yıllık uzman hekim hizmeti boyunca birçok yurt içi ve yurt dışı eğitim semineri ve kongreye katıldı.
Gebelik takibi, idrar kaçırma cerrahisi ve laser tedavileri, genital estetik cerrahi ve laser uygulamaları ile vajinismus tedavisi özel ilgi alanlarıdır.
Özellikle ameliyatlı ve lazer destekli VAJİNA ESTETİĞİ konusunda uzmanlaşarak hastalarına hizmet vermektedir.